در ایران تحقیقات جامعی در مورد تعداد گونههای نهنگ سواحل جنوب ایران انجام نگرفته اما بر اساس اطلاعات موجود در مجموع ۲۳گونه نهنگ و دلفین که تحت عنوان عمومی "پستاداران دریایی" نامیده میشوند، در آبهای این منطقه شناسایی شده است.
یک نهنگ عظیمالجثه بامداد روز یکشنبه با امواج دریا در محله خواجه عطا در شهر بندرعباس واقع در تنگه هرمز در ساحل به گل نشست که حدود هشت تن وزن و نزدیک به ۱۰مترطول داشت اما به دلیل ازبین رفتن سر و باله دمی شناسایی دقیق آن ممکن نشد.
پیش از این یک نهنگ نیز در سواحل شهرستان جاسک در دریای عمان و نهنگی دیگر در ۳۰کیلومتری غرب بندر لنگه در خلیج فارس به گل نشسته بود.
"مهرداد کتال محسنی" مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان هرمزگان روز دوشنبه در اینباره به خبرنگار ایرنا گفت، به گل نشستن سه نهنگ در فاصله زمانی نسبتا کوتاه حساسیت موضوع را افزایش داده است و کارشناسان امر در حال بررسی عوامل بروز این حوادث هستند.
وی افزود، اگر چه هنوز زیستگاه دقیق این نهنگها دقیقا شناسایی نشده است اما تلفات اخیر نشاندهنده وجود این گونه جانوری دریایی در آبهای خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان است.
کتال محسنی خاطر نشان کرد، با وجود آنکه هنوز در مورد علت تلفات نهنگها نتیجهگیری قطعی صورت نگرفته است، اما میتوان چند احتمال را عامل بروز این حوادث عنوان کرد.
به گفته وی گرفتار شدن نهنگها در تورهای صید صنعتی مستقر در منطقه یکی از این احتمالات است.
ابتلا به یک بیماری خاص احتمال دیگری است که کتال محسنی به عنوان عامل مرگ نهنگهای به آن اشاره میکند و میگوید با همکاری مرکز تحقیقات علوم پزشکی و دامپزشکی و محیط زیست، برای مشخص شدن نوع بیماری احتمالی آنها آزمایش و نمونه برداری از این نهنگها جریان دارد.
وی افزود از آنجا که نهنگ اخیر زمانی به ساحل رسید که چند هفته از مرگ آن میگذشت، متورم شده بود و در حین انتقال به خشکی از هم متلاشی شد نمیتوان تمامی آزمایشات لازم را بر روی آن انجام داد.
به گفته وی این آزمایشات شامل نمونهبرداری از تمامی اجزای داخلی، دم، مغز، پوست، ژنتیک، زیستگاه و گونه است.
به گفته این مقام محلی، برخورد با شناورهای بزرگ و همچنین مرگ طبیعی به دلیل کهولت سن احتمالات دیگری هستند که نباید آنها را نادیده گرفت.
"شهرام فداکار" مسئول محیط زیست دریایی استان هرمزگان در مورد شناسایی نهنگی که روز یکشنبه لاشه ان به ساحل آورده شد، به ایرنا گفت با توجه به متلاشی شدن بخشهایی از بدن این نهنگ، شناسایی دقیق آن میسر نشد اما با توجه به شیارهای زیر سینه احتمال میرود که این نهنگ از نوع "براید" باشد که تایید نهایی این موضوع باانجام آزمایشات و بررسیهای ژنتیکی ممکن میشود.
به گفته فداکار، پستانداران دریایی حوزه خلیجفارس دریای عمان و تنگه هرمز عموما مهاجر هستند و به همین دلیل زیستگاه مشخصی ندارند، البته بدلیل آرامش و استفاده از محیط بدون تنش غالبا در نقاط دور از ساحل و نوار میانی خلیج فارس حرکت میکنند.
سرعت حرکت نهنگها نیز نامشخص است، اما سرعت برخی از آنها حدود ۳۵ کیلومتر در ساعت سرعت تخمین زده میشود.
در ایران تحقیقات جامعی در مورد تعداد گونههای نهنگ سواحل جنوب ایران انجام نگرفته اما بر اساس منابع اینترنتی و سفارشات تحقیقاتی کشورهای عربی به موسسات آمریکایی و انگلیسی با مجموع دلفینها و نهنگها که تحت عنوان عمومی پستاداران دریایی نامیده میشوند حدود ۲۳گونه شناسایی شده است.
طبق این تحقیقات کوچکترین نهنگ آبهای جنوبی ایران ،" نهنگ گوژپشت" است که وزن آن بین هشت تا ۱۰تن است و نهنگ آبی نیز بین ۱۰تا ۲۰۰تن وزن دارد. ایرنا |